ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΩΣ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΧΕΙΡΙΣΜΟ ΑΙΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΑΤΟΜΟΥ ΠΟΥ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗ ΛΟΑΤΚΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΕ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
Ερευνώντες Λειτουργοί: Κυριάκος Κυριάκου & Κατερίνα Καλλητσιώνη
Λευκωσία, 14 Δεκεμβρίου 2020
Παράρτημα Έκθεσης
Κράτηση ΛΟΑΤΚΙ ατόμων
Με αφορμή την παρούσα περίπτωση θα ήθελα για άλλη μια φορά να επισημάνω τις ανησυχίες μου όσον αφορά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα τα οποία είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στους χώρους κράτησης, ένεκα πιθανής διακριτικής μεταχείρισης εις βάρος τους λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Η κύρια δε ανάγκη των εν λόγω ατόμων είναι η προστασία από τη σεξουαλική κακοποίηση και το βιασμό, και το σύνολο των επιθέσεων εναντίον τους από τους υπόλοιπους κρατούμενους.
14. Ειδικότερα δε τα τρανς άτομα που τελούν υπό κράτηση ή είναι φυλακισμένα, βρίσκονται σε σημαντικά μεγαλύτερο βαθμό εκτεθειμένα στη βία, τόσο από το προσωπικό των κρατητηρίων/φυλακών όσο και από τους συγκρατούμενούς τους. Ως εκ τούτου και για τη διασφάλιση της προστασίας και του σεβασμού προς τα τρανς άτομα που τελούν υπό κράτηση ή είναι φυλακισμένα, οι Αρχές θα πρέπει, αφενός να διασφαλίζουν ότι απευθύνονται στα άτομα αυτά με το όνομα που τα ίδια επιλέγουν και ανταποκρίνεται στο φύλο αυτοπροσδιορισμού τους, αφετέρου δε ότι κατανέμονται ανάλογα.
15. Ως εκ τούτου, οι Διευθύνσεις των Φυλακών θα πρέπει να αναγνωρίζουν την ανάγκη των ατόμων αυτών για ειδική προστασία και δεν θα πρέπει να τους τοποθετούν σε κοιτώνες ή κελιά μαζί με άλλους κρατούμενους που ενδεχομένως να θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά τους. Κατά το στάδιο δε της κατανομής των κρατουμένων σε κελιά, ενδεχομένως να είναι χρήσιμο να λαμβάνονται υπόψη οι επιθυμίες και οι ανησυχίες των ατόμων αυτών.
16. Ουσιώδης δε αρχή που θα πρέπει να προσμετράται κατά την ταξινόμηση και κατανομή των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στις φυλακές, είναι η κράτηση τους σε συνθήκες που διασφαλίζουν, στο μέγιστο βαθμό, την ασφάλεια τους. Κατά την κατανομή των κρατουμένων αυτών, θα πρέπει να λαμβάνονται στο μέγιστο βαθμό υπόψη οι επιθυμίες και οι ανησυχίες τους, ιδίως όταν πρόκειται για τρανς άτομα.
17. Η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, στη Σύσταση CM/Rec(2010)5, ημερομηνίας 31 Μαρτίου 2010, σχετικά με μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου, επεσήμανε την υποχρέωση των Κρατών Μελών «να λάβουν κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσουν την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια όλων των ατόμων που βρίσκονται σε φυλακές ή των οποίων η ελευθερία έχει περιοριστεί με άλλους τρόπους, συμπεριλαμβανομένων των λεσβιών, των ομοφυλόφιλων, των αμφιφυλόφιλων και των διαφυλικών… ώστε να προστατεύουν και να σέβονται επαρκώς την ταυτότητα φύλου των διαφυλικών ατόμων».
18. Οι Αρχές της Yogyakarta plus 105 αποτελούν μια κωδικοποιημένη βέλτιστη πρακτική για την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσον αφορά τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, σε σχέση με τις υποχρεώσεις των Κρατών, σύμφωνα με τις αρχές της ισότητας και της μη-διάκρισης, ανεξάρτητα από το σεξουαλικό τους προσανατολισμό ή την ταυτότητα του φύλου τους.
19. Σύμφωνα με την Αρχή 9 των Αρχών της Yogyakarta, «κάθε πρόσωπο που στερείται την ελευθερία του θα πρέπει να τυγχάνει ανθρώπινης µεταχείρισης, µε σεβασµό για την αξιοπρέπειά του ως ανθρώπου. Ο σεξουαλικός προσανατολισµός και η ταυτότητα φύλου αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της αξιοπρέπειας του προσώπου». Προς τούτο δε, τα Κράτη πρέπει, μεταξύ άλλων «…να διασφαλίζουν ότι oι συνθήκες κράτησης δεν περιορίζουν περαιτέρω τα πρόσωπα λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισµού, ούτε τα εκθέτουν σε βία, απαράδεκτη µεταχείριση ή σωµατική, ψυχική ή σεξουαλική κατάχρηση … να διασφαλίζουν, κατά το µέτρο του δυνατού, ότι όλοι οι φυλακισµένοι συµµετέχουν στις αποφάσεις σχετικά µε τις συνθήκες της κράτησής τους, ώστε να είναι συµβατές µε τον σεξουαλικό τους προσανατολισµό και την ταυτότητα του φύλου τους … να λαμβάνουν προστατευτικά µέτρα για όλους τους φυλακισµένους που είναι ευάλωτοι σε βίαιη µεταχείριση ή κατάχρηση λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισµού, της ταυτότητας φύλου ή της εκδήλωσης του φύλου…»
Μπορείτε να βρείτε ολοκληρωμένη την έκθεση εδώ
Πηγή: Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Twitter: @CYOmbudsman
Facebook: Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων – Cyprus Ombudsman